Marie Vinck stelde in een interview voor HUMO op 5 november. “Ik ben geen feministe, dat hele boos zijn op mannen, ik kan daar niet mee om.”

Wij vinden het jammer dat in 2023, wanneer zelfs nationale vrouwendag, “dag van het feminisme” wordt om niet langer te discrimineren op gender, feminisme herleid wordt tot “boos zijn op mannen”.
Wij zijn immers helemaal niet boos op mannen. Velen van ons hebben er zelf eentje in huis en met uitzondering van de huis-tuin-kinderen discussies zijn wij daar best wel blij mee.

Wij hadden in Marie graag een medestander gehad. Een vrijgevochten vrouw die een succesvolle carrière combineert met een gezin, die het taboe niet schuwt en geen blad voor de mond neemt zou een feministe moeten zijn. Wij zijn niet boos op Marie omdat ze feminisme een vies woord vindt.

Toch zijn we boos.

Wij zijn wel boos omdat, in China, hoogopgeleide, ongehuwde vrouwen vanaf 27 jaar bestempeld worden als “leftover women”. Wij zijn boos omdat de leider van datzelfde land Xi Jinping, op het vijfjaarlijkse nationale vrouwencongres eind oktober, zijn visie voor een patriarchale samenleving liet delen. De vele aanwezige vrouwen kregen van het politbureau dit advies mee: “women should study the philosophy of Xi Jinping, China’s leader, and establish a correct outlook on marriage and love, childbirth and family”. Met andere woorden: “baar kinderen en blijf thuis om ervoor te zorgen”.

Wij zijn boos omdat een Italiaans, gelukkig, gezin, straks naar de rechtbank moet. Hun misdrijf? Hun dochter heeft twee mama’s. Dat kan niet meer in Italië. Het gezin moet de naam van de moeder die niet de biologische moeder is, de meemoeder, verplicht van de geboorteakte laten schrappen. Wanneer haar partner iets overkomt, heeft zij geen enkele zeggenschap meer over haar eigen kind.

Wij zijn boos omdat in Gaza bijna 8000 vrouwen en kinderen zijn omgekomen, dat is meer dan 70% van de dodelijke slachtoffers. Omdat vrouwen moeten bevallen zonder medische hulp, elektriciteit of water en omdat de hongersnood dreigt. Wij zijn boos omdat vrouwen en kinderen “nevenschade” (collateral damage) van een conflict genoemd worden.

Wij zijn boos omdat dit weekend alweer een (ex) – partner zijn vrouw en haar kind doodde bij een zogenaamd “familiedrama”. Omdat België geen definitie heeft voor femicide, geen aparte wetgeving en dat onze overheid daarom femicide niet monitort. Wij zijn boos omdat 1 op 4 vrouwen in hun leven te maken krijgen met partnergeweld. Omdat er in België jaarlijks 300 000 slachtoffers zijn van partnergeweld en ongeveer 150 vrouwen vermoord worden door hun (ex)partner.

Wij hopen dat dit Marie wel boos maakt.

Zijn wij boze feministen? Soms wel. Zijn wij boos op mannen? Nee. Integendeel.

De feministes van VVVuur beseffen al sinds de oprichting van de eerste lokale verenigingen in 1860 dat de strijd voor gelijke rechten voor vrouwen én mannen een strijd is die we samen voeren.

Dat feministes mannenhatende, ontvrouwelijkte wezens zijn, is een beeld dat men, reeds tijdens het protofeminisme, creëerde om vrouwen monddood te maken. Jean-Jacques Rousseau, verlichtingsfilosoof, stelde dat het de vrouwen aan intellectuele capaciteiten ontbrak om hetzelfde onderwijs als mannen te genieten. Olympe De Gouges stierf onder de guillotine omdat ze een man-vrouw was, vrouwen verenigde en haar huishouden verwaarloosde. “Femmes savantes” waren geëmancipeerde vrouwen die door te studeren “hun vrouwelijkheid verloren waren”. Marie Popelin kon zich niet inschrijven aan de balie van Brussel omdat “het beroep van advocaat niet past bij de zorgende natuur van de vrouw”.

Tegenstanders van de suffragettebeweging zetten feministes neer als mannelijke vrouwen. Léonie Keingiaert de Gheluveld, de 1ste vrouwelijke burgemeester van België, werd door haar politieke tegenstanders op de voorpagina van Pallieter afgebeeld als een duivel met een snor. Het is jammer vast te stellen dat een tactiek die conservatieve tegenstanders van meer rechten voor vrouwen gebruikten, nog steeds gangbaar is.

Het klopt dat heel wat van de eerste feministes en politiek actieve vrouwen ongehuwd en kinderloos waren. Dat maakt hen geen mannenhaters. De verklaring is eerder simpel: tot 1958 was de gehuwde vrouw handelingsonbekwaam. Zij kon niet handelen zonder de toestemming van haar man en werd voor de wet gelijkgesteld met een kind. Het duurde nog tot 1976 vooraleer een vrouw een bankrekening kon openen zonder toestemming van haar echtgenoot. Ongehuwde vrouwen hadden zodoende meer vrijheid om te strijden voor de rechten van ALLE vrouwen.
Ook voor de rechten van Marie.

“Boos zijn op mannen” heeft maar weinig met feminisme te maken.

Wij vechten niet tegen mannen, wij strijden voor vrouwenrechten. Wij vechten tegen het patriarchaat, tegen het conservatisme, voor het verbreken van klassieke rollenpatronen.

Het is dankzij die “boze vrouwen” dat Marie een succesvolle carrière kan uitbouwen in combinatie met een gezin. Door feministes die streden voor seksuele bevrijding kan ze zich naakt tonen in alle huiskamers. Vrouwen zoals Marie Popelin en Georgette Ciselet zorgden ervoor dat ze kan studeren wat ze wil en dat ze het beroep kan uitoefenen dat ze zelf kiest. Het is dankzij Jane Brigode dat ze politieke rechten heeft. Lucienne Herman – Michielsens zorgde voor haar recht op zelfbeschikking, zelfs haar recht op een waardig levenseinde krijgt ze door notoire feministe Jeannine Leduc.

De huidige feministen staan op de schouders van al deze dames. Wij zetten hun werk verder. Want vergis u niet, de strijd is niet gestreden. Onze verworvenheden staan onder druk. We boeken niet langer vooruitgang op vlak van vrouwenrechten, integendeel, in steeds meer regio’s draait men verworven rechten terug. Feminisme is meer dan ooit broodnodig. Wij strijden verder, zij aan zij met éénieder die onze strijd ondersteunt, ongeacht het gender, zonder zomaar boos te zijn op mekaar.