Als iemand zich liberaal wil noemen, dan is daar niet eerst een examen aan vooraf gegaan om die titel te mogen voeren. Hetzelfde geldt voor feminist.

Hoe meer mensen zich liberaal proclameren hoe beter toch? Dan gaan we niet vitten over hoeveel liberale strijdpunten die persoon onderschrijft, of nagaan of hij/zij behalve tegen belastingen en teveel staatsinmenging ook voor afschaffing van de opkomstplicht voor de verkiezingen is ? Onze congressen tonen aan dat alles wat zich liberaal noemt toch nog flink kan uiteenlopen en een ruim spectrum aan vrije gedachten herbergt.
Om het etiket feminist te mogen opplakken blijken er heel wat meer kattige criteria te bestaan. Het maakt dat de vrouwenbeweging heel snel aan momentum verliest en zich uit elkaar laat spelen op de punten die kunnen verdelen in plaats van focus te houden op hetgeen kan verbinden.

Vereend in waar we tegen zijn
We zijn op een scharniermoment in de geschiedenis, waarvoor we misschien Donald Trump mogen danken (dat ‘danken’ is natuurlijk ironisch bedoeld). Het is zeer lang geleden dat zoveel mensen, over de hele aardbol, zich ZO vereend wisten in het affirmeren van hun toewijding aan “vrouwenrechten als mensenrecht”. Getuige daarvan de marsen na de aanstelling van Trump, een fenomeen dat wereldwijd steun kreeg. Natuurlijk, als mensen zien dat ze iets zouden kunnen inboeten, zullen ze sneller eensgezind naar buiten komen. Natuurlijk, als je focus kan houden op waar je samen tégen bent (de afbraak van mensenrechten), is dat makkelijker dan in de media te moeten uitleggen hoe het mogelijk is dat één betoging pro-abortus protesten draagt maar ook oproepen om hoofddoeken niet te stigmatiseren noch verbieden.

Verdeeld in waar we voor zijn
Iedere voorgaande golf van vrouwenprotest is ook zo begonnen: uiteenlopend en toch één. Tot al snel een vreemde dubbelheid haar intrede doet: enerzijds minachtend doen over de vrouwen die zich (nog) geen feminist durven noemen (zowel de categorie ‘ik ben geen feminist, mààr …’ als de categorie ‘feministen zijn te hysterisch/lesbisch/slechtgekleed, daar hoor ik niet bij’) en tegelijk dié vrouwen die zich wél feminist noemen bijna het recht daartoe willen ontnemen.

Stap niet opnieuw in de val om beroemde of machtige vrouwen die zich feminist durven noemen te brandmerken als ‘geen échte feminist’. Ga het feminisme niet claimen als iets van links. Ga niet vitten over vrouwen die het jargon van gender/kruispuntdenken/gelijkekansen wat door elkaar haspelen en die volgens jou niet eens weten wat gelijkheid m/v precies omvat. Beweer niet dat deze vrouwen het feminisme ‘kapen’. Roep niet dat het feminisme misbruikt wordt als verkapte moslimhaat. Zeg niet dat het nieuwe feminisme in tegenstelling met het oude niet hysterisch/lesbisch/slechtgekleed is, want dat was het toen ook al niet.
Alsjeblief, déze keer niet! Grijp nu die nieuwe kans voor het feminisme om zich te ontdoen van kleinzielige territoriumclaims en zelfomarmde clichés.

1000 bloemen bloeien
Wij moeten niet onmiddellijk klaarstaan om anderen het recht te ontnemen zich feministen te noemen. Het topless-activisme van Femen is uitvergroot, maar niet grotesk en zeker geen karikatuur van feminisme. Grotesk is datgene waartègen zij protesteren. En wat vréémd toch, dat het precies de Dolle Mina’s van vroeger zijn die een feministische banvloek uitroepen over Femen, terwijl wij, de burgertrutten met altijd al meer conventionele methodes, niet bang zijn om ieders vrijheid van methode te verdedigen: laat duizenden feministen bloeien. Met blote boezem of met een Chanel-vestje, met een pussyhat of met een hoofddoek.
Laat ik afsluiten met een uitspraak van de rector van de VUB Caroline Pauwels: “De strijd voor vrouwenrechten is bovenal een strijd voor menselijkheid en mildheid”.

 

Aviva Dierckx