Wij keken naar BOOS, net zoals we keken naar het proces dat niemand wilde. Net zoals we de opinies over de veroordeling van Jeff Hoeyberghs lazen. Was dit met verbazing? Nee. Wij kennen allemaal de verhalen over seksisme en seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer en daarbuiten. Was dit met ontzag voor de vrouwen die hun verhaal durven doen? Ja. Was het met walging dat we achteraf bepaalde reacties in de media lazen? Ook.

Er zijn gelijkenissen tussen de zaak De Pauw en wat gebeurde bij The Voice of Holland. Het machtsmisbruik, de berichten, de ronduit seksistische behandeling van vrouwen. Slachtoffers die heel lang wachten om met hun verhaal naar buiten te treden, die anoniem getuigen uit schrik voor hun carrière en privéleven.

Er zijn ook verschillen. Seksueel grensoverschrijdend gedrag is alles wat ligt tussen een ongepaste opmerking en seksueel geweld. Het verschil is de strafbaarheid. Niet elke vorm is immers strafbaar. We zien dat Bart De Pauw is veroordeeld voor elektronische belaging, niet voor seksueel overschrijdend gedrag. Het verschil ligt ook in de definitie die binnen de publieke opinie wordt gehanteerd. Wat hier gebeurde wordt gerelativeerd, het is minder erg want geen fysiek seksueel geweld. Van de feiten in Nederland zal niemand, als ze bewezen zijn, ontkennen dat dit strafbare feiten zijn.

Toch zien we hetzelfde stramien van blaming en shaming. Eén van de anonieme getuigen in BOOS zei: “het voelt alsof verkracht erger is dan hetgeen wat met mij is gebeurd”. Zelfs als de NEE niet duidelijk is uitgesproken ben je verkracht als je geen JA hebt gezegd. Bij verkrachting hoort het beeld van vrouwen die met geweld in de struiken worden gesleurd en aangerand door een anonieme verkrachter. De meeste verkrachtingen gebeuren echter door iemand die je kent. Net dat maakt het zo moeilijk om te beseffen dat er een strafbaar feit is gepleegd en dat je aangifte moet doen. Net dat maakt dat vrouwen zo lang zwijgen. Het is de verdienste van de #metoo beweging en de wereldwijde steun voor slachtoffers van seksueel overschrijdend gedrag dat meer vrouwen nu naar buiten durven treden.

Anoniem, want er is nog veel onbegrip. Geen enkele van die vrouwen heeft hier aanleiding toe gegeven. Geen enkele vrouw is schuldig. Er is één schuldige: de dader. Niet iedereen is hiervan overtuigd. Het onbegrip t.o.v. seksueel overschrijdend gedrag wordt gevoed door seksisme. Figuren zoals Jeff Hoeybergs, ook al maken zij zich niet schuldig aan grensoverschrijdend gedrag tegen individuen, zijn op zijn minst medeverantwoordelijk. Door hun uitspraken normaliseren ze seksisme en onderdrukking. De idee dat een vrouw nog steeds ondergeschikt is kan escaleren tot seksueel overschrijdend gedrag en uiteindelijk tot fysiek geweld en zelfs femicide.

Het aanwezige seksisme is een onderschat probleem. Seksistische uitspraken relativeren onder het mom van het recht op vrije meningsuiting is problematisch. J.S. Mill, de, door tegenstanders van de veroordeling van Jeff Hoeyberghs geciteerde, 19^de-eeuwse filosoof stelt dat de overheid de vrije meningsuiting niet mag bestraffen. On Liberty schreef hij met zijn vrouw Harriët als voornaamste inspiratiebron in een tijd waarin vrouwen geen rechten hadden. Vrouwen hadden geen recht op vrije meningsuiting, geen recht op een mening. Harriet kon haar geschriften niet publiceren onder haar naam. Suffragettes belandden in de gevangenis. Zij waren notoire feministen die niet wilden dat vrouwen gestraft werden omdat ze hun mening verkondigen. 150 jaar later worden net hun bedenkingen gebruikt om seksisme onbestraft te laten. De publieke opinie moet seksisme veroordelen. Aangezien ze dat niet voldoende doet, is enige overheidsinmenging gerechtvaardigd.

If Mill and Harriet were alive today, they would champion feminist causes such as the #MeToo movement. They spoke out against the abuse of power by men over women as dependents. The pair co-wrote several articles decrying the lax way that the legal system dealt with domestic violence. Though normally gentle souls who abhorred corporal punishment, they recommended exposing and penalising perpetrators by flogging.

(The economist – 05/10/2018)

Vrije meningsuiting is een grondrecht. Niet onderdrukt worden omwille van gender is dat ook. Laten we vanaf nu ons recht op vrije meningsuiting gebruiken om te vechten tegen seksisme in plaats van misogynisten martelaren van het vrije woord te maken.

Onze tip? Als je twijfelt of je je seksistisch gedraagt, vraag je dan eens af of je hetzelfde zou doen of zeggen tegenover een mannelijke collega, medewerker of kennis.